Ze weten het gewoon.
Hij weet het gewoon.

Het is een jaar geleden nu, maar de ervaring raakt me opnieuw.

We stonden in de keuken.
Ik zag zijn verwarring, zijn onrust.
Ineens voelde ik wat ik te doen had.
Wij – als ouders – waren samen in proces. Het was inderdaad zo verwarrend. We waren elkaar al zo kwijt.
En als je er zelf nog niet uit bent, als je zelf nog niet helder bent, is het dan niet het beste om nog maar niets te zeggen?
Zo vaak denken wij – als volwassenen – dat we ze moeten beschermen, door het maar niet te vertellen.
Door het maar niet uit te spreken.
Door het maar even te fixen.
Tot ze groot genoeg zijn.

Maar over wie gaat het dan?
Kunnen zij het niet aan?
Of eigenlijk ikzelf niet?
Ben ik – als ik heel eerlijk ben – eigenlijk niet aan het wachten tot ik zelf groot genoeg ben?
Tot ik het durf?
Tot ik mijn eigen pijn aan kan?

Ik roep mezelf tot de orde.
Ik ben 46.
Hoe groot wil ik nog worden dan?

Nee. Duidelijk.
Ik heb nu mijn verantwoordelijkheid te pakken.
Ik ben de grote.
Hij is de kleine.

En die kleine wéét.
Met een diep, helder weten van binnen.
Hun grootste kracht.
Maar de verwarring die ik zaai met mijn angst, is de verwarring waardoor het bij hen troebel wordt.
Het is mijn angst waardoor ze aan zichzelf beginnen te twijfelen, want hun werkelijkheid is niet langer congruent.
Wat ze zien en horen, matcht niet meer met het gevoel.
En kennen we dat allemaal niet?
Van toen wij klein waren?

‘Ik zal het wel niet goed hebben’.

En zo verstillen we in onszelf.
Zo verstillen we ons diep innerlijke weten,
onze Waarheid en Wijsheid.

Ik heb een weg afgelegd om dat weer terug te vinden.
Wetend wat ik nu weet, wat wil ik dan doorgeven? Aan hem?
En door hem, aan zijn broers, en aan alle andere kinderen?

Ik wist wat ik te doen had.
Ik keek hem aan.

'Lieverd, wat je voelt, klopt.'

De pijn en het verdriet die ik verwachtte, kwamen niet.
En als ze wel waren gekomen, was het ook goed geweest, want ik kan zijn ruimte houden.
Ik kan het dragen, zodat hij er doorheen kan bewegen.

Wat kwam in dit moment was de opluchting.
Opluchting. Een diepe zucht.
Ik zag zijn schouders zakken.

Ja. Dit is de waarheid.
Erkennen wat er is. Het allerhoogste goed.
Ook al is het verdrietig; weten dat je gevoel klopt, is het meest bekrachtigende.

“Ja, mama.
Dat is zo. En ik wist het al.
Ik wist het eerder dan jij.’

Ja, lieverd, ik zie je. Ik zie dat je het al wist.
En het klopt.
Wat je voelt, klopt.

En dat is genoeg. Voor nu.

We gaan stapje voor stapje.
Vertrouwend op ons gevoel.
De rest van ons leven.
‘